FASTEN YOU SEATBELTS AND PUT YOUR (CH)AIR IN THE UPRIGHT POSITION – DEEL II
Shhhhhh…Ladies and Gentlemen, this is you captain whispering to you….. I know some of you are taking a nap because they sang a lot last week. They have my permission to sleep because they are tired and that’s why I keep my voice rather soft at this moment. I really do hope you are enjoying this intercontinental singing flight. I just want to let you know that if you want to rest for a while, our crew provides some good books about singing you can borrow and read. We also have some onboard musical – and concert-films you can watch. And of course you can listen to some relaxing music. In that case I do recommend the ‘The sound of silence’ from Simon & Garfunkel and ‘The Silence and I’ from The Alan Parsons Project.
In mijn vorige column stelde ik dat buikademhaling niet bestaat. Natuurlijk snap ik waar de term ‘buikademhaling’ vandaan komt maar de woordkeuze is onjuist en misleidend waardoor het in veel gevallen onnodige spanning oproept op het niveau van de ware stemplooien en de omliggende spieren van de larynx.
Tussen de longen en de organen ligt het middenrif. Een koepelvormige spier die de bovenkant van het torso scheidt van de onderkant. Wanneer we hebben uitgeademd hangt dit middenrif als een soort half geopende paraplu in ons lijf. Wanneer een paraplu half geopend is zal zijn spanwijdte niet zo breed zijn. Op het moment dat hij volledig is geopend heeft hij aan de onderkant juist veel ruimte nodig. Dit gebeurt wanneer we hebben ingeademd en de longen zich volledige hebben gevuld met lucht. Dit is de rede dat de buik (bij de meeste mensen) naar voren komt. Dit is dus een gevolg van inademen en niet een op zichzelf staande activiteit, laat staat een startpunt.
Klik hier om een animatie te bekijken over de werking van het middenrif in relatie tot in – en uitademen.
Maar wij ademen niet allemaal altijd op dezelfde manier. Wanneer je hard hebt gelopen om de bus te halen adem je anders dan wanneer je op de bank de krant leest. Ook in relatie tot zingen is er niet één correcte manier van ademhalen. Je hebt ook daar te maken met verschillende activiteiten, o.a. in de vorm van korte, lange, hoge, lage, harde en zachte stukken vocaal uit te voeren muziek.
‘Het ‘even-niks-punt’ in de ademhaling
In de ademhaling bestaat een balanceerpunt, een natuurlijk rustpunt; een ‘even niks-punt’. Er is op dit moment geen inademing en geen uitademing. Vergelijk dit vanuit visueel oogpunt met het luchtbelletje op een waterpas. Wanneer je meet of de plank die je in je keuken wilt ophangen strak horizontaal hangt, moet dit belletje precies in het midden staan. Tijdens meditatietechnieken is het dit ‘even-niks-punt’ wat je probeert te verlengen om je innerlijke rust te vergroten. Natuurkundig gesproken is dit even-niks –punt’ niets anders dan de gelijkheid in luchtdruk tussen de atmosfeer en die in je longen. Met andere woorden; Zodra je inademt of uitademt verandert de luchtdruk in de ruimte om je heen ten opzicht van die in je longen. De druk in de atmosfeer wordt groter dan die in je longen of andersom.
Wat maakt spreken anders dan zingen
In relatie tot dit ‘even-niks-punt’ is er een wezenlijk verschil tussen rusten, spreken en zingen. Wanneer je rust, adem je steeds uit tot dit punt. Wanneer je spreekt neem je iets meer adem dan in de ruststand en je doet ook iets langer over de uitademing. Je komt echter steeds weer op dit punt uit. Zingen is de enige activiteit waarbij je met grote regelmaat door je ‘even-niks-punt’ heen gaat en actief gebruik maakt van de restademhaling in je longen. Dit maakt het gebruik van de adem tijdens zingen wezenlijk anders dan spreken.
Vind je ‘even-niks-punt’
Neem eens de proef op som en doe de volgende oefening:
- Zeg met een stemhebbend en helder geluid ‘hè, hè’. Doe dit met een licht ‘stomme-H’ zodat de klank niet té geaspireerd wordt. Je staat hierbij in neutrale houding. Je handen liggen eventueel op je buik zodat je kunt voelen dat hij loslaat en je er verder niets bijzonders mee doet.
- Land goed in je ‘even-niks-punt’; Durf even niks te doen en stilte en rust toe te laten. Adem niet in en ook niet uit.
- Herhaal bovenstaande een paar keer tot je het gevoel hebt goed te kunnen landen in dit ‘even-niks-punt.
- Land in je ‘even-niks-punt’ en blaas daarna alle lucht die er nog in je longen zit uit.
Dit is de restademhaling. De adem die je alleen gebruik tijdens zingen. Je zult hierbij merken dat een aantal spieren in je torso flink aan het werk moeten.
De ademhaling als basis gebruiken om te zingen is een achterhaalde methodiek
De tijd dat we spraken over ‘de adem’ en de ‘ademsteun’ als uitgangspunt en basis van correct zingen zou anno nu wel voorbij moeten zijn ben ik van mening. Vanuit wetenschappelijk onderzoek is de laatste jaren aangetoond dat zingen veel eerder begint bij de bron – de stemplooien zelf - dan bij de adem. Hiermee komt het gewicht wat sommige zangmethodieken toedichten aan het fenomeen ‘ademhaling’ te vervallen. De adem reageert namelijk op de stemplooien en niet andersom. Anders gezegd betekent dit: Je start altijd vanuit de stemplooien en moet de adem in de gelegenheid stellen hier op een efficiënte manier op te kunnen reageren. Die efficiënte is o.a. afhankelijk van de hoogte, laagte, lengte, luidheid en klankkleur van het geluid dat je wilt maken.
In mijn volgende column zal ik uitleggen wat de relatie is tussen het ‘even-niks-punt’ in de ademhaling en het foneren vanuit de stemplooien als startpunt. Ook zal aan de orde komen wat er daarbij vaak mis gaat en wat je kunt doen om dit te voorkomen.
Ladies and Gentleman, this is your captain whispering to you again. There’s something important that I forgot to mention a few hours ago; In case of an emergency, oxygen masks will drop down in front of you. Please pull the mask toward your face and place it over your mouth and nose so that you can sing on safely. If you are traveling with a child, please make sure that you can sing on yourself first. Then help your child so that he can sing a higher or lower second voice-part with you. We suggest you could even try singing a happy and up-beat canon this way.
Copyright: Marga Zwirs
Marga Zwirs is zangdocent. Zij is eveneens oprichter en directeur van Zangschool Rotterdam. Ze werkt ruim 28 jaar met individuele leerlingen en met groepen volwassenen en kinderen. De visie van Rotterdam is; ‘Iedereen kan leren zingen’. Uniek in Rotterdam zijn de technieklessen waarin de werking van de zangstem op een heldere en inzichtelijke manier wordt uitgelegd en toegepast. Dit met als doel iedereen de vrijheid te geven te klinken zoals hij wil. Marga Zwirs is 'Certified Master Teacher' in de wetenschappelijk onderbouwde Amerikaanse zangmethodiek Estill Voice Training (EVT). Tevens is zij 'Universal Voice Master Teacher' bij het Universal Voice Institute in Amsterdam.
Website: www.zangschoolrotterdam.nl
Youtube:https://www.youtube.com/channel/UCLLrPcmDS3zE8mS9FVF0cLw
Estill Voice International: https://www.estillvoice.com/instructors/view/399
Facebook: https://www.facebook.com/Zangschool-Rotterdam-483442575036893/
